Testament własnoręczny nie cieszy się w społeczeństwie zbyt dobrą sławą, ponieważ uważa się, że testament sporządzony ręką testatora jest mniej "profesjonalny" niż np. testament notarialny. Tymczasem kodeks cywilny regulujący kwestie testamentów nie dzieli ich na lepsze lub gorsze. Wydawać by się mogło, że forma testamentu własnoręcznego nie została obwarowana przez ustawodawcę szczególnie wymagającymi obostrzeniami. Jednak problemy jakie nastręczyć może konieczność ustalenia cechy własnoręczności rozmywa to mylne wyobrażenie.
Sporządzenie testamentu własnoręcznego nie wymaga dla swojej ważności obecności świadków, a spadkodawca może zachować w tajemnicy zarówno fakt jego sporządzenia, jak i jego treść.
Kto może sporządzić testament własnoręczny ? Forma ta dostępna jest wyłącznie dla osób umiejących i mogących pisać i czytać. Umiejętności te są niezbędne do świadomego spisania testamentu i dokonania jego weryfikacji. Warto wspomnieć, iż testament własnoręczny nie musi zostać napisany w jednym dniu. Testator może spisywać poszczególne jego części w pewnych odstępach czasowych, w tym dokonywać poprawek, wykreśleń i dopisków. Należy jednak pamiętać aby każda znacząca zmiana została podpisana i opatrzona datą przez testatora. Ponadto trzeba dążyć do tego, aby tekst testamentu stanowił graficznie zwartą całość.
Art. 949 § 1 kodeksy cywilnego nakazuje uznawać testament własnoręczny za testament sporządzony w całości:
- pismem ręcznym,
- podpisany,
- opatrzony datą.
Spadkodawca nie może korzystać z maszyny do pisania lub komputera. Pismo drukowane, nawet podpisane przez testatora, nie jest pismem własnoręcznym. Z uwagi na fakt, iż pismo osób fizycznych wykazuje indywidualne cechy pozwalające ustalić piszącego, wymóg ten zapobiega jego sfałszowaniu przez inne osoby. Testament może zostać napisany dowolnym narzędziem piszącym (ołówek, flamaster) i na dowolnym podłożu (nie musi to być kartka papieru, może to być np. kawałek materiału).
Dla ważności testamentu własnoręcznego konieczne jest umieszczenie pod treścią rozrządzeń testamentowych podpisu testatora. Podpis spełnia następujące funkcje: świadczy o tym, że osoba sporządzająca testament miała wole i świadomość testowania, pozwala zidentyfikować spadkodawcę, zabezpiecz pismo przed zmianami i dopisywaniem czegokolwiek, jest wyrazem ukończonego oświadczenia woli. W literaturze powszechnie przyjmuje się, że podpis powinien składać się pełnego imienia nazwiska, jest to zawsze najbezpieczniejsza forma, ale dopuszcza się użycie pierwszej litery imienia i całego nazwiska, lub samego nazwiska. Nie stanowią prawidłowego podpisu ani inicjały, ani parafa.
Umieszczenie w testamencie daty służy osiągnięciu dwóm celom: ustaleniu, czy testator w chwili sporządzenia testamentu miał zdolność testowania oraz ustaleniu kolejności sporządzonych testamentów. Data wskazująca chwilę sporządzenia testamentu powinna zawierać oznaczenie dnia, miesiąca i roku lub opis , np. "Wigilia Bożego Narodzenia 2014 ". Data może zostać umieszczona w dowolnym miejscu testamentu, np. na początku, w treści rozrządzeń lub też na końcu - obok podpisu. Zasadniczo pominięcie podpisu i daty w testamencie skutkuje jego nieważnością. W przypadku, kiedy testator nie umieścił daty, ale nie ma wątpliwości co jego zdolności do sporządzenia testamentu, treści testamentu lub wzajemnego stosunku kilku testamentów, pozostaje on ważny.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz